Τακτικός ύπνος, Υγιές Μέλλον

   Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου

Ο ύπνος είναι μια φυσιολογική κατάσταση που χαρακτηρίζεται από μείωση της αντίληψης και περιορισμένη αλληλεπίδραση με το περιβάλλον, κατά τη διάρκεια της οποίας το σώμα φαίνεται να υπολειτουργεί. Τα άτομα που δεν κοιμούνται τόσο ώστε να ξεκουραστεί ο οργανισμός, συχνά αντιμετωπίζουν την επόμενη μέρα νύστα και αδιαθεσία. Ο ύπνος καταλαμβάνει σημαντικό μέρος της ζωής των ανθρώπων. Επίσης είναι αναγκαία διαδικασία καθώς αν κάποιος δεν κοιμηθεί επί σειρά ημερών εμφανίζει συμπτώματα & έχει επιπτώσεις πέραν της κούρασης όπως να ονειρεύεται ξύπνιος δηλαδή να έχει ψευδαισθήσεις.

   Ολοένα και περισσότεροι πολίτες έχουν χάσει τον ύπνο τους παγκοσμίως εν μέσω της πανδημίας Covid-19 που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός, με περίπου 1 στους 3 ανθρώπους να μην έχει τον συνιστώμενο ποιοτικό ύπνο διάρκειας 7 ωρών χωρίς διακοπή. Το αυξημένο άγχος των τελευταίων μηνών, η πιθανή απομόνωση ή κατάθλιψη, και η οικονομική και επαγγελματική ανασφάλεια έχει επιδεινώσει την κατάσταση αυτή.

"Η χρόνια έλλειψη ύπνου" μας βεβαιώνει ο κος Κώστας Σολδάτος, Ὁμότιμος Καθηγητὴς Ψυχιατρικῆς του Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν "μειώνει την ικανότητα ακόμα και των νέων να εκτελέσουν βασικές οργανικές λειτουργίες, όπως ο μεταβολισμός και η έκκριση ορισμένων ορμονών. Οι διαταραχές αυτές επιταχύνουν τη διαδικασία του γήρατος..."

Συνέχεια στο Βίντεο "Ὁ Ρόλος τῆς Ψυχιατρικῆς στὴν Ἀνάπτυξη τῆς Κλινικῆς Ὑπνολογίας" από το Aspalax Atelie

   Η διαταραχή της καθημερινότητας δυσχεραίνει την αίσθηση του χρόνου. Η παρατεταμένη παραμονή στο σπίτι μας, οδηγεί σε λιγότερη έκθεση στο φυσικό φως, διαταράσσοντας τον κιρκάδιο ρυθμό που ρυθμίζει τον ύπνο. O ύπνος αποτελεί ζωτική ανάγκη και απαραίτητη προϋπόθεση για καλή υγεία και ευεξία.

   Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αναγνωρίζοντας τη σημασία του ύπνου, όρισε την τρίτη Παρασκευή του Μαρτίου ως Παγκόσμια Ημέρα Ύπνου (φέτος, στις 19 Μαρτίου). Στόχος της ημέρας είναι η ευαισθητοποίηση του κοινού και των επαγγελματιών υγείας για τη σημασία του ύπνου για την υγεία μας και τις συνέπειες της αϋπνίας.
   Είναι προφανές ότι τα προβλήματα ύπνου αποτελούν μια παγκόσμια επιδημία. Όροι όπως αϋπνία, σύνδρομο ανήσυχων ποδιών, στέρηση ύπνου, διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος που έχουν σχέση με τον ύπνο (όπως η αποφρακτική άπνοια) έχουν ως αποτέλεσμα την απώλεια της ποιότητας του ύπνου η οποία με τη σειρά της μπορεί να οδηγήσει σε πολλά προβλήματα υγείας, όπως υπέρταση, καρδιακές παθήσεις, εγκεφαλικό επεισόδιο και διαβήτη.
 

   Τι είναι ο ύπνος και που χρειάζεται

   Ο ύπνος είναι μια φυσιολογική, περιοδική κατάσταση ηρεμίας, κατά τη διάρκεια της οποίας σημειώνεται προσωρινή μεταβολή της συνείδησης του εξωτερικού κόσμου και επακόλουθη μείωση της μυϊκής δραστηριότητας, του μεταβολισμού και της ανταπόκρισης σε ερεθίσματα.
   «Τακτικός ύπνος, Υγιές Μέλλον»: Αυτό είναι το σύνθημα της Παγκόσμιας Ημέρας Ύπνου που εορτάζεται φέτος στις 19 Μαρτίου με σκοπό να προάγει τον υγιή, ανενόχλητο ύπνο.
   Ο ύπνος είναι μια ζωτικής σημασίας συνιστώσα της γενικής κατάστασης της υγείας. Επηρεάζει την ψυχική, σωματική και συναισθηματική υγεία τόσο των ενηλίκων όσο και των παιδιών. Ο ύπνος είναι ένα ανθρώπινο προνόμιο που συχνά επηρεάζεται από τον σύγχρονο τρόπο ζωής, καθώς και από διαταραχές ύπνου, όπως η αποφρακτική άπνοια. 

"Μία στιγμή Ανάπαυλας"
Νικηφόρος Λύτρας (1832-1904), 
λάδι σε canvas

   Ο ύπνος είναι ένα ζωτικό μέρος της συνολικής υγείας και ευημερίας του οργανισμού μας. Όταν κοιμόμαστε επαρκώς ενισχύουμε τα επίπεδα ενέργειας και την διαύγεια μας, ξεκουραζόμαστε και αναζωογονούμαστε. Όταν κοιμόμαστε λιγότερο από όσο χρειαζόμαστε κινδυνεύουμε από την εμφάνιση μιας σειράς ασθενειών και παθήσεων, από τον διαβήτη μέχρι και την κατάθλιψη.
   Αυτό που έχει αλλάξει από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα είναι ότι η στέρηση ύπνου είναι όλο και πιο συχνή στις ανεπτυγμένες χώρες σήμερα.
   Σε μια πρωτοποριακή μελέτη του 1999 από το Spiegel, et al., οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι η στέρηση ύπνου έχει αρνητικές συνέπειες για το μεταβολισμό και τις ενδοκρινολογικές λειτουργίες του σώματος. Ως αποτέλεσμα, η μελέτη διαπίστωσε ότι η στέρηση του ύπνου μπορεί να επιδεινώσει τις χρόνιες παθήσεις της τρίτης ηλικίας. Με βάση τη μελέτη αυτή, θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι ο ύπνος προλαμβάνει την πρόωρη γήρανση.

"Το Μεσημέρι"

Jean François Millet, 1849, Musée d' Orsay.

Από το "Η σταχομαζώχτρα" του Παπαδιαμάντη

  Οι επισημάνσεις ειδικών για καλύτερο ύπνο:
• Να εκτιθόμαστε σε έντονο φως το πρωί, και να αποφεύγουμε κατά το δυνατό το μπλε φως το βράδυ, που μπορεί να καταστείλει την έκκριση της μελατονίνης. Η μελατονίνη είναι σημαντική ορμόνη ρύθμισης του ύπνου.

• Ας θυμόμαστε τη σημασία της ηρεμίας τις ώρες πριν τον ύπνο, μέσω ενός χαλαρωτικού μπάνιου, τη χαλαρωτική μουσική ή το διαλογισμό.
• Είναι καλό να διατηρείται το περιβάλλον σε σωστή θερμοκρασία, και να χρησιμοποιούνται κουρτίνες που περιορίζουν το φως ή/και ωτοασπίδες για την προστασία από τους θορύβους.
• Πριν τον ύπνο, συνίσταται να αποφεύγουμε τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, και την κατανάλωση υπερβολικού φαγητού ή υγρών, καφεΐνης, νικοτίνης, ή αλκοόλ. 

Πηγές: 

-Ιστότοπος, HEALTHFARMA

- Ψυχιατρική & Κλινική Ὑπνολογία Ομιλία του Κώστα Σολδάτου στο 

ΑΝΟΙΚΤΟ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ