Η Σημασία της Προοπτικής Μνήμης για τις Νοητικές Λειτουργίες
Τι είναι η προοπτική μνήμη;
... να θυμηθώ το ραντεβού μου, να κλείσω τον
φούρνο σε μισή ώρα, να πάρω το φάρμακό μου μετά το φαγητό, να πάρω τηλέφωνο να
ευχηθώ στη φίλη μου σήμερα το απόγευμα...
Η προοπτική μνήμη είναι η ικανότητά μας να θυμόμαστε τι
πρέπει να κάνουμε μετά από ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα (από λεπτά έως
λίγους μήνες) ή μετά από κάποιο συγκεκριμένο γεγονός.
"H συστηματική άσκηση της προοπτικής μνήμης δύο φορές την εβδομάδα μπορεί να
βελτιώσει τις νοητικές λειτουργίες και την καθημερινή λειτουργικότητα σε υγιείς
ηλικιωμένους και σε άτομα με ήπιες
νοητικές δυσλειτουργίες." Αυτό είναι το συμπέρασμα ερευνητικής
ομάδας των ψυχολόγων Χριστίνας Αγωγιάτου και Νεφέλης Μάρκου που συγκροτήθηκε στην Alzheimer Hellas και δημοσιεύθηκε στην διεθνή επιστημονική επιθεώρηση «Acta Scientific Medical Sciences». Η μελέτη βασίστηκε στο Πρόγραμμα Νοητικής Εκπαίδευσης
με τίτλο «Προοπτική Μνήμη» και ολοκληρώθηκε στο Κέντρο Ημέρας
«Αγία Ελένη» της Alzheimer Hellas.
Το Πρόγραμμα αφορά τη βελτίωση στις νοητικές λειτουργίες και την καθημερινή λειτουργικότητα. Κατευθύνει το πάσχον πρόσωπο να γίνει αποτελεσματικότερο στην καθημερινή ζωή του, δίνοντας βάρος στην ενισχυμένη αυτοεκτίμησή του, βελτιώνοντας έτσι την καθημερινή αποτελεσματικότητά του και επακόλουθα την
ποιότητα της ζωής του.
Πολλοί ηλικιωμένοι έχουν παράπονα
μνήμης
Συνήθως, αναφέρονται δυσκολίες να θυμηθούν κάποιο
ραντεβού τους, διατυπώνουν αμφιβολίες εάν και πότε πήραν σωστά το φάρμακό τους, τι άρχισαν
να λένε ή τι άρχισαν να κάνουν μπαίνοντας σε ένα δωμάτιο. Για τις παραπάνω δράσεις υπεύθυνη είναι η «προοπτική
μνήμη».
Αυτές οι περιπτώσεις είναι πολλές αφού η
προοπτική μνήμη αφορά μία νοητική λειτουργία διαρκώς απαραίτητη
και άμεσα συνδεδεμένη με την ικανότητά μας να είμαστε αυτάρκεις στην
καθημερινότητά μας. Τα ελλείμματα στην προοπτική μνήμη, μπορεί να αρχίσουν και από την νεαρή ηλικία.
«Για να μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις απαιτήσεις της
καθημερινότητας, αρχίζουμε και χρησιμοποιούμε κάποια βοηθήματα, όπως ατζέντες,
ξυπνητήρια, σημειώματα κ.ά. Αν και τα παραπάνω «εξωτερικά» βοηθήματα μπορεί να είναι
αποδοτικά, ταυτόχρονα μας οδηγούν στο να σταματήσουμε να καλλιεργούμε τις
νοητικές λειτουργίες και η προοπτική μνήμη αδρανεί», αναφέρουν η κ. Αγωγιάτου
και η κ. Μάρκου.
Τι έδειξαν τα αποτελέσματα της μελέτης
Από τη μελέτη που δημοσιεύτηκε φαίνεται ότι η συμμετοχή
στο Πρόγραμμα Νοητικής Εκπαίδευσης «Προοπτική Μνήμη» δύο φορές την εβδομάδα σε
διάστημα έξι μηνών μπορεί να βελτιώσει τις νοητικές λειτουργίες και την
καθημερινή λειτουργικότητα. Από την άλλη, σύμφωνα με τη μελέτη, τα πρόσωπα που δεν είχαν συμμετοχή σε κάποια παρέμβαση για το αντίστοιχο διάστημα, επιδεινώθηκαν σε πλευρές των
εκτελεστικών λειτουργιών.
Οι ερευνήτριες ψυχολόγοι αναφέρουν πως το
πιο ενδιαφέρον αλλά και πιο αποτελεσματικό μέρος στο Πρόγραμμα είναι η εφαρμογή οικολογικών
έργων. Δηλαδή οι ασκήσεις που σχετίζονται με τις καθημερινές μας δραστηριότητες
και η διδασκαλία στρατηγικών μνήμης.
