«Πλάνο 75» και «Βίος βίου δεόμενος ουκ έστιν βίος»*

Η Τρίτη Ηλικία είναι το περιττό βάρος για τις κοινωνίες μας

 

  Η ταινία «Πλάνο 75»

  Το σκοτεινό και απάνθρωπο μέλλον όπου οι ηλικιωμένοι άνω των 75 ετών αποβάλλονται από την κοινωνία δια της ευγενούς διολίσθησης. Το «Πλάνο 75» παρουσιάζει μια απίστευτα δυστοπική μελλοντική κοινωνία  όπου οι ηλικιωμένοι άνω των 75 ενθαρρύνονται να υποβληθούν σε ευθανασία ως «αντιπαραγωγικοί», ώστε η κοινωνία να πάψει να γερνά. Παρακολουθούμε όμορφους και όμορφες νεολαίους και νεολαίες να ενθαρρύνουν πολύ ευγενικά και με σταθερότητα τους/ις πλησιάζοντες/ουσες τα γηρατειά ώστε να υποβληθούν σε ευθανασία ως αντιπαραγωγικοί. Είναι η ταινία της Τσι Χαγιακάουα η οποία θα βγει στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες την 1η Φεβρουαρίου. 

  Ευτυχώς για την χώρα μας, το «Πλάνο 75» μεταξύ πολλών άλλων  διεθνών διακρίσεων, έλαβε και το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» του Τηλεοπτικού Σταθμού της Βουλής των Ελλήνων.

  Ας δούμε όμως τις λαμπερές αντιστάσεις απέναντι στον νέο ηλικιακό ολοκληρωτισμό:  

Sexy Old Timers

Η ηλικία είναι μονάχα ένα νούμερο. Αυτό επιβεβαιώνουν περίτρανα κάποιες περιπτώσεις ηθοποιών που, ακόμα και αν έχουν κλείσει τα 90, δεν παύουν να διατηρούν ακέραια τη γοητεία και τον μαγνητισμό τους ή ακόμα και να εργάζονται.
 Η εμβληματική Rita Moreno, 

Rita Moreno, 11 Δεκεμβρίου 1931

έχοντας κλείσει τα 94 της, όχι μόνο συμμετέχει ακόμα 

σε ταινίες και σε σειρές, 

αλλά σε πρόσφατη συνέντευξή της παραδέχτηκε ότι αναστατώθηκε όταν έκανε γυρίσματα σε ανδρικά αποδυτήρια!

  Σε ηλικία μόλις έξι ετών έκανε το επαγγελματικό της ντεμπούτο σε ένα μπαρ του Γκρίνουιτς Βίλατζ, στα 11 δάνειζε τη φωνή της στην ισπανική μεταγλώττιση ταινιών και στα 13 της έκανε την πρώτη της εμφάνιση στο Μπρόντγουεϊ. Η Ρίτα συνέχισε την καριέρα της με δεκάδες ταινίες, ένα Όσκαρ αλλά και γνωστά ειδύλλια, όπως αυτό με τον Μάρλο Μπράντο. Σήμερα, παίζει σε σειρές, ταινίες, συνεχίζει να είναι μια δυναμική ακτιβίστρια για τα ατομικά και πολιτικά δικαιώματα, δηλώνοντας ότι «τουλάχιστον μέχρι τα 100 θα με απολαμβάνετε…μετά βλέπουμε…»

 ~~~

  Το 2021, ο σερ Μάϊκλ Κέϊν -1 Μαρτίου 1933- δήλωσε

ότι ο ρόλος του στην κωμωδία της Λίνα Ρόσλερ «Best Sellers»

Michael Caine and Demi Moore 

στο Flawless

ίσως να ήταν και ο τελευταίος 

της καριέρας του.

  Άτομα από τον στενό του κύκλο
έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν
ότι η δήλωση αυτή ήταν βιαστική και ότι εκείνη την εποχή ο Βρετανός ηθοποιός ήδη ετοίμαζε 

τα επόμενά του σχέδια. Ο γνωστός ηθοποιός ξεκίνησε την καριέρα του σε ταινίες τηλεόρασης, ενώ σήμερα έχει εμφανιστεί σε περισσότερες από 100 ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, συμπεριλαμβανομένων όλων των επιτυχιών από υπερπαραγωγές όπως ο "Σκοτεινός Ιππότης" μέχρι δράματα υψηλού επιπέδου,

Ο Michael Caine στα 75 του και η Demi Moore,
σε υπέροχο φιλί

όπως το "The Cider House Rules".

   Σε πρόσφατη συνέντευξή του δήλωσε ότι είναι 91 χρόνων
και αισθάνεται πληρότητα
με τη ζωή και την καριέρα του.

  Παραδέχεται, όμως, ότι μεγαλώνει, κουράζεται εύκολα και δεν μπορεί να περπατήσει σωστά.

«Μου δίνουν ένα πολύ καλό μπαστούνι και έτσι μπορώ να γυρίσω σκηνές. Καμία φορά κάνω μία λήψη και μετά σκοντάφτω ή ξεκουράζομαι για λίγη ώρα. Οι σκηνοθέτες το γνωρίζουν. Δεν έχει δεύτερη λήψη. Μα αντέχω…»

 ~~~

Ο Κλιντ Ήσγουντ στοGran Torino

 

 Ο Κλιντ Ίστγουντ

-31  Μαΐου 1930- 

γιόρτασε τα 93 του χρόνια με την πολυπληθή οικογένειά του. Αν και έχει εδώ και χρόνια κρεμάσει το καουμπόικο καπέλο του και τους αντίστοιχους ρόλους, συνεχίζει να μαγεύει τους θεατές ως σκηνοθέτης.

 Έχει δημιουργήσει πάνω από 30 ταινίες αλλά το σημαντικό είναι ότι τις 18 από αυτές τις δημιούργησε σε ηλικία πάνω από τα εξήντα του. 

  Κάθε τόσο ακούμε ότι η επόμενη θα είναι η τελευταία του ταινία, 

 θέλοντας να αποχαιρετίσει

τους θαυμαστές του. Όμως και πάλι κάνει και μια ακόμη όπως αυτή που ετοιμάζει με τον τίτλο "Ένορκος". 

  Η παραγωγή της θα γίνει 

από την Warner Bros, 

το στούντιο με το οποίο συνεργάζεται επί δεκαετίες και θα είναι ψυχολογικό θρίλερ. 

«Όσο έχει δύναμη θα συνεχίζει», σχολίασε ο γιος του.

 

~~~

Θυμόμαστε την Μπάρμπαρα Ίντεν 

ως ένα υπέροχο μαγικό Τζίνι,

που έκανε πρεμιέρα πριν από 45 χρόνια. 

Η 34χρονη τότε πρωταγωνίστρια 

ενσάρκωνε μια πανέμορφη,
ξανθιά γυναίκα με το όνομα Τζίνι
και που ήταν και τζίνι ενώ ζούσε μέσα 

σε ένα μαγικό μπουκάλι.

  Τα χαρακτηριστικά ροζ ρούχα της 

ως γραφική χανούμισα της Μέσης Ανατολής αλλά και τα λαμπερά ξανθά μαλλιά της, την μετέτρεψαν γρήγορα 

σε είδωλο της ποπ.

Η Μπάρμπαρα Ίντεν πρόσφατα

 Το 1988 απέκτησε 

το δικό της αστέρι στο Hollywood το Walk of Fame. 

Το 2011 έγραψε τη βιογραφία της 

την "Jeannie Out of the Bottle",

που εξιστορεί την προσωπική της ζωή 

και την καριέρα της στο Χόλιγουντ,

για περισσότερα από 50 χρόνια. 

Σήμερα στα 92 της, μοιάζει αναλλοίωτη και συνεχίζει τις εμφανίσεις της σε τηλεοπτικές αλλά και κινηματογραφικές παραγωγές. 

  Όπως δήλωσε η ίδια στο People, δεν έχει σκοπό να σταματήσει.

 Η Barbara τελευταία έχει παίξει σε τηλεοπτικές διαφημίσεις για το Old Navy, την AT&T ενώ έχει παρουσιάσει το SUV της Lexus, το οποίο ανακυρήχθηκε μετά Αυτοκίνητο της Χρονιάς. Το περιοδικό People την απεκάλεσε ως την «Μία από τις 200 μεγαλύτερες ποπ εικόνες της Αμερικής του 20ου αιώνα». Παραμένει από τις πιο δημοφιλείς αστέρες της κωμωδίας του TV Guide.

 ~~~

 

Ο Κώστας Γκουσγκούνης 

γεννήθηκε στη Λάρισα 

στις 21 Μαρτίου 1931. 

Φωτογράφος στο επάγγελμα, 

είχε μαθητεύσει κοντά 

στον φωτογράφο 

πατέρα του Μίμη πριν ξεκινήσει την εξαιρετικά cult καρριέρα του ως ο εθνικός πορνοστάρ.

Όταν κατέβηκε στην Αθήνα, άνοιξε το δικό του φωτογραφείο, 

στο Χολαργό. Παράλληλα έπαιζε ως κομπάρσος σε αρκετές ταινίες, αλλά έγινε γνωστός κυρίως 

για αυτές με ερωτικό περιεχόμενο, στις οποίες πρωταγωνιστούσε. 

Κάπως έτσι ανακυρήχθηκε ως

ο "Βασιλιάς του σεξ" 

ή "Άξιος" με σήμα κατατεθέν το ξυρισμένο κεφάλι του.

  Οι μεγαλύτεροι στην ηλικία θυμούνται τα αναμένα κεριά στις παραστάσεις του -δεν υπήρχαν οι αναπτήρες τύπου Bic τότε-. Αλλά και τις κραυγές των πιστών θαμώνων από την πλατεία του σινεμά, που τον προειδοποιούσαν ότι ερχόταν καταπάνω του ένα αεροπλάνο: "Πέσε κάτω Αρχηγέ!" και Ώ του Θαύματος, ο Αρχηγός άκουγε έγκαιρα την προειδοποίηση και με μία θεαματική βουτιά απέφευγε το αεροπλάνο. 

 Άραγε πόσες φορές βλέπαμε και ξαναβλέπαμε τις ταινίες του ώστε να συγχρονιζόμαστε στην κάθε σκηνή με τέτοια ακρίβεια! 

  Ήταν οι εποχές που το πορνικό γκροτέσκο λάμβανε την λαϊκή έγκριση μέσω ενός διάχυτου σουρεαλιστικού αισθήματος, που συγκλόνιζε τον κυρίαρχο υποκριτικό πουριτανισμό.

 

  Εμάς μας ενδιαφέρει ότι ο Κώστας Γκουσγκούνης

 σε ηλικία 79 ετών το 2010,

πρωταγωνίστησε ξανά 

σε ερωτική ταινία.  

 Ο μακρύς και περιγραφικός 

τίτλος της είναι:

«Ελληνίδες Next Porn Models σε όργια -η επιστροφή του Δασκάλου». 

  Ο Γκουσγκούνης εμφανίζεται 

ως Δάσκαλος πια στην ταινία 

που κυκλοφορεί από τη μοναδική εταιρεία παραγωγής πορνό στην Ελλάδα, την Sirina Productions.

  Στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, ο Ανδρέας Παπανδρέου του ζήτησε να πολιτευθεί με το Κίνημα όμως ο "Βασιλιάς του σεξ" απέκρουσε την πρόταση. Πιο πρόσφατα, το 2015, 

δήλωσε την στήριξή του στον ΣΥΡΙΖΑ. Πέθανε στις 6 Μαΐου 2022. Όσοι τον γνώρισαν τον περιγράφουν ως καλοσυνάτο, ευθύ και ντόμπρο άνθρωπο.

 

Ενδεικτικά Πηγές: 

- Σύλλογος γονέων & φίλων ατόμων με αναπηρία Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ

- slpress.gr

- Βικιπαίδεια

- www.lifo.gr. «Πέθανε ο Κώστας Γκουσγκούνης»

- www.themoviedb.org/

 

 ~~~

 Ο έρωτας είναι Υπέροχος και τόσο Καθολικός που όλοι οι άνθρωποι θέλουμε να γευόμαστε.

 

  H σεξουαλική λειτουργία δεν έχει μόνο βιολογικό υπόστρωμα αλλά υπόκειται και σε μία κοινωνική προκατάληψη. Πρέπει να επισημανθεί βεβαίως ότι η παραδοχή για τη σημασία της υγιούς σεξουαλικής ζωής ανεξαρτήτως ηλικίας έγινε δεκτή μόλις τα τελευταία χρόνια. Όλες οι μελέτες υποστηρίζουν πως το σεξ παρατείνει την ποιότητα αλλά και το προσδόκιμο της ζωής. H βιολογική και ψυχολογική  ζωή των μεγάλων ανθρώπων δεν παύει αλλά απλά αλλάζει ρυθμούς.

  Οι ηλικιωμένοι συνεχίζουν να απολαμβάνουν ενεργή σεξουαλική ζωή και στα εβδομήντα και στα ογδόντα τους χρόνια, σύμφωνα με νέα έρευνα του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ και του NatCen Social Research.

  Περισσότεροι από τους μισούς (54%) άνδρες και σχεδόν το ένα τρίτο (31%) των γυναικών άνω των 70 ετών δήλωσαν ότι εξακολουθούν να είναι σεξουαλικά ενεργοί, ενώ το ένα τρίτο αυτών των ανδρών και γυναικών κάνουν συχνά σεξ -δηλαδή τουλάχιστον δύο φορές το μήνα– σύμφωνα με τα στοιχεία από το τελευταίο κύμα της αγγλικής διαχρονικής μελέτης γήρανσης (ELSA).

 

"Μην προσπαθείς να προσθέσεις χρόνια στη ζωή σου.

        Καλύτερα πρόσθεσε ζωή στα χρόνια σου"**

  Ας δούμε αρχικά την έρευνα που με επικεφαλής συγγραφέα τον Dr. David Lee, ερευνητή του Age UK στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ και τίτλο Sexual health and wellbeing among older men and women in England, δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό ακαδημαϊκό περιοδικό Archives of Sexual Behavior.

  Πρόκειται για την πρώτη μελέτη για τη σεξουαλική υγεία του είδους της που περιλαμβάνει άτομα άνω των 80 ετών και αποκαλύπτει μια λεπτομερή εικόνα της σεξουαλικής ζωής των ηλικιωμένων ανδρών και γυναικών στην Αγγλία, διαπιστώνοντας ότι μια σημαντική μειοψηφία παραμένει σεξουαλικά ενεργή στην τρίτη ηλικία.

 

 H προσέγγιση του προβλήματος εστιάζεται στην καλή διερεύνηση των αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν σεξουαλικές δυσκολίες και στην ενθάρρυνση των ανθρώπων αυτών για την συνέχιση της ερωτικής τους δραστηριότητας.

 Με την έννοια αυτή πολλές φορές η βραδύτητα ίσως να είναι πιο πολύτιμη από την ταχύτητα της νέας ηλικίας αλλά και πιο ηδονική. Δίνει την υπομονή που είναι απαραίτητο στοιχείο της ηδονής σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής και όχι μόνο στο σεξ.

 

 

 Η αλήθεια είναι ότι αυτό που έρχεται στο μυαλό των ανθρώπων, όταν πρόκειται για ηλικιωμένους και σεξουαλικότητα, είναι συχνά αρνητικό. Για παράδειγμα, είναι συνηθισμένο για τους ηλικιωμένους να θεωρούνται ως χαριτωμένοι με αγνό και παιδικό τρόπο ή να στιγματίζονται ωσαν "βρώμικοι γέροι". Το θέμα του σεξ, λοιπόν, σε αυτήν την ηλικία είναι αρκετά ταμπού για την πλειοψηφία. Είναι λυπηρό ότι ένα τόσο συνηθισμένο και φυσιολογικό ζήτημα να αντιμετωπίζεται ρατσιστικά ως «ακατάλληλο» ή να αποθαρρύνεται στη μετέπειτα ζωή του ανθρώπου. Ευτυχώς, όμως, έχουμε αρχίσει να βλέπουμε σημαντική πρόοδο και στην καταπολέμηση αυτής της πτυχής της ηλικίας.

 

   

 Η σεξουαλικότητα είναι μέρος της προσωπικότητάς μας καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής και έτσι η αντίληψη ότι οι ηλικιωμένοι είναι άφυλοι δεν είναι συνήθως αλήθεια. Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Journal of Clinical Gerontology and Geriatrics δείχνει ότι περίπου το 58% των γιατρών ρωτούν περιστασιακά για τη σεξουαλική λειτουργία στους ασθενείς τους και οι υπόλοιποι δεν το κάνουν ποτέ. Συγκρίνετε αυτό με το εύρημα με το γεγονός ότι 20 έως 30% των ατόμων άνω των 80 είναι σεξουαλικά ενεργά και αυτό αφήνει ένα κενό στην ολοκληρωμένη φροντίδα των ηλικιωμένων.

  H κατάθλιψη και η απομόνωση των ανθρώπων της τρίτης ηλικίας είναι επίσης, επιβαρυντικοί παράγοντες που σε συνδυασμό με την απουσία συντρόφου (θάνατοι) κάνουν πραγματικά δύσκολη την σχέση των ανδρών αυτής της ηλικίας.

 

Πώς αντιμετωπίζεται αυτή η κατάσταση;

  H προσέγγιση του προβλήματος εστιάζεται στην καλή διερεύνηση των αιτιών που μπορούν να προκαλέσουν σεξουαλικές δυσκολίες και στην ενθάρρυνση των ανθρώπων αυτών για την συνέχιση της ερωτικής τους δραστηριότητας.

 

 Τι πρέπει να καταγγέλλουμε

•   Την απάνθρωπη αντιμετώπιση της Τρίτης Ηλικίας όπου η ανθρώπινη ζωή δεν νοείται ως τίποτα παραπάνω από ένα εμπόρευμα.
• Την έλλειψη εκπαίδευσης και την απουσία μαθημάτων στοιχειώδους ουμανισμού, για να ανατραπεί το πώς αντιμετωπίζουν οι σύγχρονες νεοφιλελεύθερες κοινωνίες το δικαίωμα των υπερηλίκων σε μια αξιοπρεπή ζωή και για το πόσο ακριβό έχουν κάνει αυτό το "δικαίωμα".
•  Την κατευθυνόμενη "ανάγκη" για την περιθωριοποίηση και την ευθανασία. Αυτή είναι που τους οδηγεί στην απόφαση να διαλέξουν την κοινωνική μέχρι στιγμής ευθανασία δια της ευγενικής και αλτρουιστικής διολίσθησης προς τα εκεί.
• Τέλος την εξάλειψη των οικογενειακών δεσμών. «Οι δεσμοί της οικογένειας παγκοσμίως έχουν πάψει να είναι τόσο ισχυροί τα τελευταία χρόνια, οδηγώντας σε μια κοινωνία απάθειας, χωρίς συμπόνια» μας δηλώνει η γιαπωνέζα σκηνοθέτιδα του Πλάνου 75 Τσι Χαγιακάουα.

 

 *"Βίος βίου δεόμενος ουκ έστιν βίος". 

     "Η ζωή που φοβάται τη ζωή δεν είναι ζωή".
       Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

      

  **"Μην προσπαθείς να προσθέσεις χρόνια στη ζωή σου.

           Καλύτερα πρόσθεσε ζωή στα χρόνια σου"

           Blaise Pascal, 1623-1662, Γάλλος στοχαστής

 

 

Ενδεικτικά

 

Πρέπει να δείτε: 

Πλάνο 75 - Plan 75 

 

Πηγές:

- TESTPAP, Ιστότοπος για την Γυναίκα

- The University of Manchester 

Researches:

- A Longitudinal Study of Allostatic Load in Later Life: The Role of Sex, Birth Cohorts, and Risk Accumulation

- Inequalities in later life frailty and wellbeing: an interdisciplinary approach to causality

Κοινωνική Εργασία και Υγεία

 Εκδήλωση

 "Η Κοινωνική Εργασία υπερασπίζεται το δικαίωμα στην υγεία"

Κυριακή 28/1/2024, ώρα 18:30'

Ελεύθερος Κοινωνικός Χώρος 

«αλτάι» 

Θεμιστοκλέους 65, Αθήνα

Διηγήματα*

...πριν την Πανσέληνο του Γενάρη

Ο ΒΩΜΟΣ ΤΗΣ ΣΙΩΠΗΣ

   Υπάρχει ένας βράχος στη θάλασσα, βωμός της σιωπής. Εκεί απιθώνουν ευλαβικά οι μύστες τα σφάγια των λέξεων. Ανεβαίνει στον ουρανό η ευωδιά από το θυμίαμα της σιωπής. Τόσο μεθυστική, ώστε κανείς δε θέλει να την αποχωριστεί.

   Κάθεται εκεί ο ικέτης με τα χέρια του αγκιστρωμένα στον βωμό μέχρι να τον απομακρύνουν βίαια οι κήρυκες των συναναστροφών. Και καθώς τον οδηγούν περίλυπο πίσω στην πλατεία των λόγων με το συγκεντρωμένο πλήθος, κοιτάζει πίσω του τον βωμό και αυτή η στροφή του προς τα εκεί είναι η μόνη αλήθεια που καταφέρνει να συναντήσει σε όλον του τον βίο.

 

  ~~~

 

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

   Κάθε απόγευμα, ο Γιάννης ανοίγει το βιβλίο των μαθηματικών. Κοιτάζει τους αριθμούς και του φαίνεται ότι φτιάχνουν ιστορίες. Να εδώ ένα 5 είναι ένας πολεμιστής με προτεταμένο όπλο που περιμένει πίσω από ένα συρματόπλεγμα που κάνει ένα Χ μπροστά του. Λίγο πιο πέρα ένα 9 κρύβεται κυρτωμένο κάτω από μια ρίζα. Βλέπει τους χαρακτήρες της ιστορίας μα δεν μπορεί να τη διαβάσει.

   Οι συμμαθητές του είναι στο φροντιστήριο την ίδια ώρα. Τους λέει ότι κάνει ιδιαίτερο. Δε θέλει να πει ότι του το ξέκοψαν οι γονείς του ότι λεφτά για φροντιστήριο δεν υπάρχουν. Γελάει μόνος του με τη σκέψη. Μήπως δεν είναι αυτή η ώρα ένα ιδιαίτερο μάθημα στρατηγικής;

   Στο σχολείο, τα πρωινά, κάθεται στο τελευταίο θρανίο και κρυφοκοιτάζει το κινητό του. Παρακολουθεί την αλλαγή των λεπτών. Όταν τον ρωτάνε οι καθηγητές, ζητάει να του επαναλάβουν την ερώτηση. Έτσι, για να κερδίσει χρόνο και ας ξέρει ότι δεν μπορεί να απαντήσει. Να νιώθει ότι έχει λόγο σε κάτι από όσα γίνονται γύρω του.

   Το βράδυ, χαζεύει λίγο σε κανένα παιχνίδι. Δεν ξέρει αν θέλει να τρέξει ο χρόνος και να τελειώσει το μαρτύριο της Γ΄ Λυκείου ή να κυλήσει αργά και να αργήσει η ώρα που θα βρεθεί μπροστά το τετράδιο των Πανελληνίων. Φοβάται ότι μέχρι τότε και οι τελευταίοι στρατιώτες του θα έχουν παραδοθεί.

   Μερικές φορές, τα βράδια, πάει και κάθεται στην άκρη της λεωφόρου και χαζεύει τα αυτοκίνητα που τρέχουν. Φαντάζεται ότι είναι τα τανκς του. Μπαίνει μέσα σε ένα και όλος ο δρόμος γίνεται πεδίο μάχης. Αυτός απλώνει τους πολεμιστές του, τα 6 και τα 2 και τα αυτόματα όπλα του τα πλην και φτιάχνει μια ιστορία καταδική του που την καταλαβαίνει και την ορίζει. Και τότε μόνο νιώθει ότι ζει τη ζωή τη δική του την αληθινά δικαιωμένη και δίκαιη. 

 

 ~~~

 

ΤΟ ΑΝΤΙΘΕΤΟ ΤΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΥ

   Όλες τις λέξεις τις φοβήθηκα. Πιο πολύ εκείνες με ορίζουν από όσο

εγώ αυτές. Μα πιο πολύ φοβήθηκα την πιο μεγάλη ανάμεσά τους που είναι κι η πιο μικρή συνάμα.

   Δύο μόνο γράμματα : αν.

   Αν είχα μείνει, αν είχα φύγει, αν είχα γυρίσει να δώσω εκείνο το φιλί, αν είχα βρει το θάρρος, αν είχα πάρει την ευθύνη, αν είχα πει τη λέξη “αν”, αν… αν…

   Το “αν” είναι ένα ρυμουλκό που πιάνει την πρόταση και τη γυρνάει 180 μοίρες.

   Όταν το πετάξεις, σου μένει τ’ αντίθετό του, σου μένει η πραγματικότητα.

  Αέρας που φουσκώνει ένα αερόστατο τσαλακωμένο και το ταξιδεύει, αυτό το μικρό μεγάλο “αν”.

 

   Ειρήνη Καλτσά

 

 

 

 

  

 

*Αναδημοσίευση από το περιοδικό Νέο Πλανόδιον

 

Άρον τον κράββατόν σου και περιπάτει..!

Τα Ηλεκτρονικά Εμφυτεύματα καταργούν τις νευρολογικές κινητικές αναπηρίες

  Ο κος Μαρκ Γκοτιέ, Parkinsonικός* ασθενής με αδυναμία βάδισης, είχε ουσιαστικά περιοριστεί στο σπίτι του έως ότου έγινε ο πρώτος που τοποθετήθηκε το νέο σωτήριο ελβετικό εμφύτευμα. Έτσι βελτίωσε ουσιαστικά την ικανότητά του να περπατά και να συμμετέχει ανεμπόδιστα κατά το δυνατόν στην κοινωνική ζωή της κοινότητας.

«Άλλαξε τη ζωή μου επειδή είμαι πια  ανεξάρτητος» δήλωσε ο ίδιος σε συνέντευξη Τύπου που αναμετέδωσε  το Reuters στη Λοζάννη. «Μπορώ πλέον να βγω από το σπίτι και να πάω  μόνος μου για δουλειές».

  Ο Μαρκ Γκοτιέ εργαζόταν ως αρχιτέκτονας και διατέλεσε δήμαρχος της κωμόπολης του, που βρίσκεται κοντά στο Μπορντό της Γαλλίας. Όμως η ζωή του πήρε άσχημη τροπή μετά τη διάγνωσή του με νόσο του Πάρκινσον.

   Ο 63χρονος Μαρκ, είχε ουσιαστικά περιοριστεί στο σπίτι του λόγω των κινητικών προβλημάτων που χαρακτηρίζουν τη νόσο, μέχρι που ένα πειραματικό ηλεκτρονικό εμφύτευμα που αναπτύχθηκε στην Ελβετία τού επέτρεψε να περπατήσει ξανά χωρίς βοήθεια.

  Το σύστημα αποτελείται από μια γεννήτρια ηλεκτρικών παλμών που εμφυτεύεται κάτω από δέρμα στην κοιλιά και στέλνει σήματα σε μια συστοιχία ηλεκτροδίων που ακουμπά τη σπονδυλική στήλη, χαμηλά στην οσφυϊκή μοίρα. Τα ηλεκτρόδια μεσολαβούν στην επικοινωνία ανάμεσα στη σπονδυλική στήλη και τους μύες των ποδιών που συμμετέχουν στη βάδιση.

  

Εδώ βλέπουμε τον Marc Gauthier, με την ασθένεια του Parkinson, να περπατά με ανοιτό βήμα χωρίς να πέφτει, πλάι στο Chillon Castle στην παραλία της Λίμνης της Γενεύης στην Ελβετία.

~~~

Parkinson* τέλος, χάρις σε ηλεκτρονικό εμφύτευμα

  Η νόσος του Πάρκινσον οφείλεται σε εκφύλιση των νευρώνων σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ρυθμίζει τον συντονισμό των κινήσεων. Όπως οι περισσότεροι ασθενείς σε προχωρημένο στάδιο, ο Γκοτιέ ένιωθε τα πόδια του να «παγώνουν» και να ακινητοποιούνται απρόβλεπτα ενώ περπατούσε».

  «Έπεφτα πέντε με έξι φορές την ημέρα» είπε ο ασθενής σύμφωνα με τον δικτυακό τόπο του Nature.

   To εμφύτευμα θα ήταν κατάλληλο για μια μεγάλη μερίδα ασθενών, δήλωσε ο Γκρεγκουάρ Κουρτίν, νευροεπιστήμονας που συμμετείχε στην ανάπτυξη του εμφυτεύματος στο Ομοσπονδιακό Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Λωζάννης. Η ομάδα του περιγράφει την τεχνολογία σε δημοσίευση στην επιθεώρηση Nature Medicine.

   Τα Εμφυτεύματα Ηλεκτρικής Διέγερσης της σπονδυλικής στήλης έχουν δοκιμαστεί πειραματικά σε δεκάδες άλλους ασθενείς σε όλο τον κόσμο. Η περίπτωση όμως του Γκοτιέ είναι ίσως η πιο εντυπωσιακή.

Ο Γκοτιέ είχε παλαιότερα υποβληθεί σε επέμβαση τοποθέτησης εμφυτεύματος στον εγκέφαλο, μια τεχνολογία που ήδη εφαρμόζεται σε ορισμένους ασθενείς με Πάρκινσον, όμως τα οφέλη ήταν περιορισμένα.

  Η βελτίωσή του ίσως είναι αποτέλεσμα του συνδυασμού της ηλεκτρικής διέγερσης του εγκεφάλου και του νέου εμφυτεύματος.

 

   Η πρόθεση του Gert-Jan να κινήσει τα πόδια του μεταφράζεται από ένα πρόγραμμα υπολογιστή σε οδηγίες για τους μυς των ποδιών του

  Οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα να επιβεβαιώσουν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμφυτεύματος σε κλινική δοκιμή που θα ξεκινήσει του χρόνου με τη συμμετοχή έξι ασθενών.

  Όπως σχολίασε η Τζόσελιν Μπλοκ, η χειρουργός που τοποθέτησε το εμφύτευμα στον Γκοτιέ «με τη θεραπεία αυτή οι ασθενείς αποκτούν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και μπορούν να βγαίνουν έξω, ένα τεράστιο όφελος για τις καθημερινές δραστηριότητες και την ποιότητα ζωής τους».

 

Παρακολουθείστε τον Gert-Jan Oskam να περπατά ξανά

  Ωστόσο, είπε στο BBC News ότι στόχος της ομάδας ήταν να το βγάλει από το εργαστήριο και να εισέλθει στην κλινική το συντομότερο δυνατό. 

 «Το σημαντικό για εμάς δεν είναι απλώς να έχουμε μια επιστημονική δοκιμή, αλλά τελικά να δώσουμε περισσότερη πρόσβαση σε περισσότερα άτομα με κακώσεις νωτιαίου μυελού που έχουν συνηθίσει να ακούν από γιατρούς ότι πρέπει να συνηθίσουν στο γεγονός ότι δεν θα μετακινηθούν ποτέ ξανά. ." Ο Harvey Sihota είναι διευθύνων σύμβουλος της βρετανικής φιλανθρωπικής οργάνωσης Spinal Research, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα. Είπε ότι παρόλο που υπήρχε πολύς δρόμος για να γίνει γενικά διαθέσιμη η τεχνολογία, χαρακτήρισε την εξέλιξη ως «πολύ ενθαρρυντική». 

Διάγραμμα του Νευρικού συστήματος

 

   "Ενώ υπάρχουν πολλά ακόμη να βελτιωθούν με αυτές τις τεχνολογίες, αυτό είναι ένα άλλο συναρπαστικό βήμα στον οδικό χάρτη για τη νευροτεχνολογία και τον ρόλο της στην αποκατάσταση της λειτουργίας και της ανεξαρτησίας της κοινότητας των τραυματισμών του νωτιαίου μυελού". Η επέμβαση για την αποκατάσταση της κίνησης του Gert-Jan πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2021. 

~~~

Ο Τραπανισμός επιστρέφει σωτηριολογικά;

   Ο καθηγητής Bloch διάνοιξε δύο κυκλικές τρύπες σε κάθε πλευρά του κρανίου του Gert-Jan, διαμέτρου 5 cm πάνω από τις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται στον έλεγχο της κίνησης. Στη συνέχεια τοποθέτησε δύο εμφυτεύματα σε σχήμα δίσκου τα οποία μεταδίδουν

ασύρματα εγκεφαλικά σήματα -τις προθέσεις και τις επιθυμίες του Gert-Jan- σε δύο αισθητήρες συνδεδεμένους σε ένα κράνος στο κεφάλι του. Η ελβετική ομάδα ανέπτυξε έναν αλγόριθμο που μεταφράζει αυτά τα σήματα σε οδηγίες για την κίνηση των μυών των ποδιών και των ποδιών μέσω ενός δεύτερου εμφυτεύματος που τοποθετήθηκε γύρω από το νωτιαίο μυελό του Gert-Jan - το οποίο ο καθηγητής Bloch προσάρτησε περίπλοκα στις νευρικές απολήξεις που σχετίζονται με το περπάτημα.

Πως τα Ηλεκτρονικά Εμφυτεύματα ενισχύουν τα νευρικά ερεθίσματα προς τα πόδια

   Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μετά από μερικές εβδομάδες προπόνησης μπορούσε να σταθεί και να περπατήσει με τη βοήθεια ενός περιπατητή. Η κίνησή του είναι αργή αλλά ομαλή, σύμφωνα με τον καθηγητή Grégoire Courtine της École Polytechnique Fédérale στη Λωζάνη (EPFL), ο οποίος ηγήθηκε του έργου. 

  «Το να τον βλέπεις να περπατά τόσο φυσικά είναι τόσο συγκινητικό», είπε. "Είναι μια αλλαγή παραδείγματος σε αυτό που ήταν διαθέσιμο πριν". 

 Τα εγκεφαλικά εμφυτεύματα βασίζονται στην προηγούμενη εργασία του καθηγητή Courtine, όταν μόνο το σπονδυλικό εμφύτευμα χρησιμοποιήθηκε για την αποκατάσταση της κίνησης. Το σπονδυλικό εμφύτευμα ενίσχυε αδύναμα σήματα από τον εγκέφαλο στο κατεστραμμένο τμήμα της σπονδυλικής στήλης και ενισχύθηκε περαιτέρω από προ-προγραμματισμένα σήματα από έναν υπολογιστή.

 

 ~~~

  

Τα Η.Ε. αποκαθιστούν βαριές κακώσεις της σπονδυλικής στήλης

  Το BBC News ανέφερε πώς το 2018, ο David M'Zee έγινε ο πρώτος ασθενής που αντιμετωπίστηκε επιτυχώς με εμφύτευμα σπονδυλικής στήλης μα τόσο επιτυχώς, που μπόρεσε να κάνει ένα μωρό με τη σύζυγό του κάτι που δεν ήταν δυνατό στο παρελθόν. Δείτε τις περσινές δημοσιεύσεις πώς ως αποτέλεσμα της ίδιας τεχνολογίας, ο Michel Roccati έγινε ο πρώτος άνδρας με εντελώς διαρρηγμένη σπονδυλική στήλη που περπάτησε ξανά. Και οι δύο ασθενείς έχουν αποκομίσει τεράστια ωφελεια αλλά η κίνηση τους στο περπάτημα είναι προγραμματισμένη εκ των προτέρων και δυστυχώς φαίνεται ρομποτική. Πρέπει επίσης να αποθηκεύουν ψηφιακά εκ των προτέρων τις κινήσεις που προορίζουν να κάνουν στον υπολογιστή και πρέπει να κάνουν επαναφορά (reboot) εάν δεν συγχρονιστούν αμέσως.

Ο Gert-Jan στα αριστερά με το μαύρο jumper (2018) όταν αδυνατούσε να περπατά, με την παρέα άλλων ασθενών με παρόμοιες αδυναμίες και ο καθηγητής Prof Courtine όρθιος πίσω τους.

  Ο Gert-Jan είχε βάλει αρχικά μόνο ένα εμφύτευμα, αυτό στην σπονδυλική στήλη πριν άλλα τα εμφυτεύματα εγκεφάλου. Τώρα ισχυρίζεται ότι πλέον έχει πολύ μεγαλύτερο έλεγχο.  

   «Ένιωθα πριν ότι το σύστημα με έλεγχε, αλλά τώρα το ελέγχω». Ούτε τα προηγούμενα ούτε τα νέα συστήματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν συνεχώς. Είναι ογκώδη και ακόμα σε πειραματικό στάδιο. Αντίθετα, οι ασθενείς τα χρησιμοποιούν για μία ώρα περίπου για μερικές φορές την εβδομάδα ως μέρος της ανάρρωσής τους. Η πράξη του περπατήματος εκπαιδεύει τους μύες τους και έχει αποκαταστήσει έναν βαθμό κίνησης όταν το σύστημα είναι απενεργοποιημένο, υποδηλώνοντας ότι τα κατεστραμμένα νεύρα μπορεί να αναπτύσσονται ξανά. Ο τελικός στόχος είναι η μικρογραφία της τεχνολογίας. 

   Η εταιρεία του καθηγητή Courtine, Onward Medical, κάνει βελτιώσεις για την εμπορευματοποίηση της τεχνολογίας μέσω του εταιρικού ανταγωνισμού και την επακόλουθη εκλαίκευσή της ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί φτηνά στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων.  

  «Έρχεται», λέει ο καθηγητής Courtine.  «Ο Gert-Jan έλαβε το εμφύτευμα 10 χρόνια μετά το ατύχημα του. Φανταστείτε όταν εφαρμόζουμε τη διεπαφή εγκεφάλου-σπονδυλικής στήλης λίγες εβδομάδες μετά τον τραυματισμό. Οι δυνατότητες ανάκαμψης είναι τεράστιες».

 

 ~~~

  Τα εμφυτεύματα στην ολική παράλυση

  Ο νωτιαίος μυελός μπορεί να ανακτήσει τη λειτουργία του ακόμη και έτη μετά την καταστροφή του. Ενας άνδρας παράλυτος από τον λαιμό και κάτω, ο Αντριου Μίας από τη Λούιβιλ του Κεντάκι, κατάφερε να στέκεται στα πόδια του και να τα κινεί χάρη σε ένα ηλεκτρικό εμφύτευμα. Το ερέθισμα που παρείχε το ηλεκτρικό εμφύτευμα είτε ενδυνάμωσε τις «σιωπηλές» συνάψεις στον κατεστραμμένο νωτιαίο μυελό του είτε ότι «γέννησε» νέες. Το αποτέλεσμα ήταν ο ασθενής να κινείται ακόμη και όταν το εμφύτευμα ήταν στο off, δηλαδή δεν λειτουργούσε.

  Το περιστατικό αυτό θεωρείται επαναστατικό. Προηγούμενες μελέτες σε ζώα με παράλυση των κάτω άκρων είχαν δείξει ότι η συνεχής ηλεκτρική διέγερση του νωτιαίου μυελού κάτω από την περιοχή η οποία είχε υποστεί βλάβη επέτρεπε στα ζώα να στέκονται και να κάνουν κάποιες κινήσεις. Αυτό κατέστη δυνατό επειδή η ηλεκτρική διέγερση επιτρέπει σε πληροφορίες που αφορούν την ιδιοδεκτική αίσθηση – αφορά τη δυνατότητα που έχει το Κεντρικό Νευρικό Σύστημα να φέρνει σε επαφή και να συντονίζει τα διάφορα τμήματα του σώματος μεταξύ τους – να λαμβάνονται από τα κάτω άκρα μέσω του νωτιαίου μυελού. Από την πλευρά του ο νωτιαίος μυελός επιτρέπει στους μυς των κάτω άκρων να αντιδρούν και να στηρίζουν το σώμα χωρίς να λαμβάνουν πληροφορίες από τον εγκέφαλο.

  Πέρυσι η Σούζαν Χαρκέμα και η Κλαούντια Αντζέλι από το Ινστιτούτο Αποκατάστασης Frazier και το Πανεπιστήμιο της Λούιβιλ μαζί με τους συνεργάτες τους εφήρμοσαν τη γνώση που είχε αποκτηθεί από τα πειράματα σε ζώα σε έναν άνδρα που έμεινε παράλυτος μετά από αυτοκινητικό ατύχημα το 2006. Η διάγνωση ήταν πλήρης κινητική παράλυση από τον λαιμό και κάτω.

  Αρχικά ο ασθενής υπεβλήθη σε εξαντλητική φυσιοθεραπεία η οποία δεν είχε κανένα αποτέλεσμα. Στη συνέχεια οι ειδικοί εμφύτευσαν μια συστοιχία 16 ηλεκτροδίων στην κατώτερη περιοχή του νωτιαίου μυελού του η οποία και διέγειρε συνεχώς τα νεύρα της σπονδυλικής στήλης. Όταν το εμφύτευμα μπήκε για πρώτη φορά στο on ο ασθενής μπόρεσε να στηρίξει το σώμα του και να σταθεί με την πρώτη προσπάθεια.

~~~

   Φαντασθείτε τι θεραπευτικό πανηγύρι θα γίνει με την A.I.

   Ο κ. Κέλλης, κορυφαίος Ελληνας επιστήμονας του MIT ήταν ένας από τους ομιλητές στο πρώτο MIT Technology Review «EmTech Europe» που έγινε στην Αθήνα τον περασμένο Δεκέμβρη. Ο ίδιος  θεωρεί ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα επιφέρει τη μεγαλύτερη αλλαγή στην ανθρώπινη φύση στην ιστορία της ανθρωπότητας μέχρι τώρα:

  «Οι άνθρωποι προσπαθούσαν για χρόνια να καταλάβουν την προγραμματιστική γλώσσα του DNA. Οι μηχανές μπορούν τώρα να το κάνουν καλύτερα από ποτέ. Οι άνθρωποι προσπαθούν να καταλάβουν τη γλώσσα της χημείας εδώ και δεκαετίες. Ξανά, οι μηχανές μπορούν να προβλέψουν τη λειτουργία μιας χημικής ουσίας καλύτερα από ποτέ. Οι άνθρωποι προσπαθούσαν για χρόνια να καταφέρουν την τριτοταγή δομή των πρωτεϊνών. Τώρα βλέπουμε ότι συστήματα μηχανικής μάθησης μπορούν να το κάνουν καλύτερα από οποιονδήποτε άνθρωπο στο παρελθόν».

  Όταν ξεπεραστούν οι εύλογες Ανθρωπολογικές και Ηθικές ενστάσεις για την ευρεία χρήση της Α.Ι. και θα τεθούν οι κανόνες, συμφωνίες και η κατάληλη δικαιωματική προστατευτικότητα που απαιτείται, νομίζουμε ότι θα βοηθηθούν και οι ανήμποροι κινητικά συνάνθρωποί μας με πρωτοφανή τρόπο στην ιστορία του Είδους μας.

 ~~~

 

*Η νόσος του Parkinson είναι μια χρόνια εκφυλιστική διαταραχή του νευρικού συστήματος, που επηρεάζει κυρίως την κίνηση. Συνήθως η νόσος αρχίζει με ένα τρέμουλο (τρόμο) στο ένα χέρι. Αργότερα εμφανίζονται κι άλλα συμπτώματα όπως η βραδύτητα και η δυσκαμψία στις κινήσεις.
   Η φυσική πορεία στη νόσο του Parkinson είναι η προοδευτική επιδείνωση, όπως γενικά ισχύει στα εκφυλιστικά νοσήματα του νευρικού συστήματος. Aντιμετωπίζεται με φαρμακευτική αγωγή, η οποία επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί νευροχειρουργική επέμβαση.